راهنمای نمونه کدینگ حسابداری و استاندارد حسابرسی

از کدینگ حسابرسی برای ساماندهی عملیات حسابداری استفاده می‌شود. هر عملیات دارای یک کد ‌می‌باشد و حسابداران با کمک این کدها، عملیات را به طور صحیح ثبت می‌کنند. بررسی نمونه کدینگ حسابداری می تواند به حسابداران در درک کدینگ‌ها کمک نماید.

کدینگ باید به گونه ای طراحی شده باشد، که در تضاد با استاندارد حسابرسی نباشد. در بیشتر سیستم‌های حسابداری این کدینگ‌ها به صورت پیش فرض، طراحی می‌شوند. البته لازم است حسابداران آن‌ها را بررسی کرده و در صورت نیاز کدینگ را اصلاح کنند.

استاندارد حسابرسی

به طور کلی استاندارد، در برگیرنده قواعد، ویژگی‌ها و راهنمایی‌هایی برای انجام یک فعالیت یا استفاده عمومی مکرر است. کدینگ حسابداری نیز با هدف دستیابی به نظم مطلوب در زمینه خاصی از حسابداری، استاندارد سازی شده است.

کدینگ حسابداری زبان مشترک در سیستم اطلاعاتی حسابداری است و بر اساس آن گزارش‌های مالی تهیه و ارائه می‌شوند، به همین دلیل در طراحی کدینگ حسابداری باید اصول، ضوابط، استانداردهای حسابرسی و حسابداری و همچنین خصوصیات صنعت در نظر گرفته شوند.

لازم به ذکر می‌باشد، که طراحی کدینگ‌ها بر اساس معادله حسابداری، استاندارد شماره 1، خصوصیات صنعت و مطابق صورت‌های مالی اساسی انجام می‌شود.

نمونه کدینگ حسابداری به چه معنی است؟

کدینگ در لغت به معنای شماره گذاری است و این عمل در حسابداری معمولاً به روش درختی، که رایج ترین روش است انجام می‌شود. در واقع دسته بندی‌ها، شاخه بندی‌ها و کدگذاری حساب‌ها کدینگ حسابداری نام دارد.

سیستم کدینگ حسابداری امکان مرتب سازی عملیات مالی هر سازمان را با توجه به نوع و سطح فعالیت هر سازمان برای حسابداران فراهم می‌کند. از این رو کدینگ در شرکت‌ها و سازمان‌ها انواع مختلفی مثل کدینگ حسابداری خدماتی، کدینگ حسابداری بازرگانی و کدینگ حسابداری شرکت تولیدی را در بر ‌می‌گیرد.

اگر علاقمند هستید مباحث مقدماتی حسابداری را به صورت ساده و روان آموزش ببینید می توانید به مقاله آموزش حسابداری مقدماتی مراجعه نمایید. در ادامه، به سطوح مختلف در نمونه کدینگ حسابداری و ساختار استاندار آن خواهیم پرداخت.

نمونه کدینگ حسابداری گروه حساب‌ها

در  این قسمت بخش‌های مختلف کدینگ حسابداری را در قالب جدول برایتان به نمایش می گذاریم.

نمونه کدینگ حسابداری (بخش اول) – تعیین گروه حساب‌ها

اولین بخش کدینگ، تعیین گروه حساب‌ها ‌می‌باشد. در این بخش هر یک از حساب‌ها یک عدد یا کد مخصوص خود را ‌می‌گیرد.

 نمونه کدینگ حسابداری (بخش دوم) – تعیین حساب‌های کل

بخش دوم کدینگ تعیین حساب‌های کل، یعنی ریز کردن حساب‌های بخش قبل به حساب‌های کل است. به این صورت که هر کدام از حساب‌های کل مرحله قبل، یک کد دیگر ‌می‌گیرند.

 برای مثال حساب موجودی نقد، اولین حساب کل از گروه دارایی‌های جاری است، به همین خاطر کد 101 را ‌می‌گیرد، که در آن 1 به معنی دارایی‌های جاری و 01 به معنی موجودی نقد است. به دلیل اینکه ممکن است تعداد حساب‌های کل هر گروه بیشتر از 10 مورد باشد، از کد دو رقمی (01) استفاده می‌شود.

  لازم به ذکر می‌باشد، کد سایر دارایی‌ها در دارایی‌های غیر جاری 299 ‌می‌باشد و این یک استثناست. در تصویر زیر نمونه کدینگ بدهی‌های جاری را مشاهده می‌نمایید.

 در تصویر زیر نمونه کدینگ حسابداری مربوط به حساب‌های بدهی‌های غیرجاری را برایتان آورده ایم، که بهتر کدها و تفاوت بدهی‌های جاری و غیرجاری را بهتر درک کنید.

در تصویر زیر نمونه کدینگ حسابداری مربوط به حقوق صاحبان سهام را برایتان آورده‌ایم.

در تصویر زیر نمونه کدینگ حسابداری مربوط به درآمدها را برایتان آورده‌ایم.

در تصویر زیر نمونه کدینگ حسابداری مربوط به بهای تمام شده کالای فروش رفته را برایتان آورده‌ایم.

در تصویر زیر نمونه کدینگ حسابداری مربوط به هزینه ها مثل هزینه حقوق و دستمزد و سایر هزینه‌ها را برایتان آورده‌ایم.(شاید علاقه مند باشید: ثبت حقوق و دستمزد با مثال)

در تصویر زیر نمونه کدینگ حسابداری مربوط به سایر حساب‌ها را برایتان آورده‌ایم.

صاحبان سرمایه، اعتباردهندگان، دولت و سایر استفاده کنندگان برای تصمیم گیری در خرید، فروش، نگهداری سهام، اعطای وام(حکم کارگزینی برای وام)، ارزیابی عملکرد مدیران و دیگر تصمیمات اقتصادی مهم به اطلاعات مالی معتبر و قابل فهم نیاز دارند.

هر چند اطلاعات مالی از منابع مختلفی قابل استخراج هستند، ولی در حال حاضر صورت‌های مالی بخش اصلی منابع اطلاعات مالی را تشکیل ‌می‌دهند، بنابراین برای اینکه صورت‌های مالی از کیفیت و اعتبار مطلوب برخوردار باشند، باید بر اساس اصول و ضوابط معتبر، همان استاندارد حسابداری گردآوری و ارائه شوند.

فهرست استانداردهای حسابداری به این ترتیب است:

شماره استاندارد	عنوان استاندارد
1	ارائه صورت‌های مالی
2	صورت جریآن‌های نقدی
3	درآمد عملیاتی
4	ذخایر، بدهی‌های احتمالی و دارایی‌های احتمالی
5	رویداد‌های بعد از تاریخ ترازنامه
6	گزارش عملکرد مالی (از سال 98 کنار گذاشته شد)
8	حسابداری موجودی مواد و کالا
9	حسابداری پیمان‌های بلند مدت
10	حسابداری کمک‌های بلاعوض دولت
11	دارایی‌های ثابت مشهود
12	افشای اطلاعات اشخاص وابسته
13	حسابداری مخارج تامین مالی
14	نحوه ارائه دارایی‌های جاری و بدهی‌های جاری (از سال 98 کنار گذاشته شد)
15	حسابداری سرمایه گذاری‌ها
16	آثار تغییر در نرخ ارز
17	دارایی‌های نامشهود
18	صورت‌های مالی جداگانه
19	ترکیب‌های تجاری
20	سرمایه گذاری در واحدهای تجاری وابسته و مشارکتهای خاص
21	حسابداری اجاره‌ها
22	گزارشگری مالی میان دوره ای
23	حسابداری مشارکتهای خاص
24	گزارشگری مالی واحدهای تجاری در مرحله قبل از بهره برداری
25	گزارشگری بر حسب قسمت‌های مختلف
26	فعالیت‌های کشاورزی
27	طرحهای مزایای بازنشستگی
28	فعالیت‌های بیمه عمومی
29	فعالیت‌های ساخت املاک
30	سود هر سهم
31	داراییهای غیر جاری نگهداری شده برای فروش و عملیات متوقف شده
32	کاهش ارزش دارایی‌ها
33	مزایای بازنشستگی کارکنان
34	رویه‌های حسابداری، تغییر در برآوردهای حسابداری و اشتباهات
35	مالیات بر درآمد
36	ابزارهای مالی: ارائه
37	ابزارهای مالی: افشا
38	ترکیبهای تجاری
39	صورت‌های مالی تلفیقی
40	مشارکت‌ها
41	افشای منافع در واحد‌های تجاری دیگر
42	اندازه گیری ارزش منصفانه (به صورت پیش فرض تا 31 خرداد 99)

نمونه استانداردهای حسابداری

در ادامه این مقاله، به بررسی چند نمونه از 42 استاندارد حسابداری خواهیم پرداخت و استاندارد‌های شماره 15، 16 و 19 حسابداری به ترتیب شرح داده می‌شوند. همچنین دسترسی به استاندارد حسابداری pdf نیز در هر بخش قرار داده می‌شود.

استاندارد 15 حسابداری

استاندارد 15 حسابداری به نحوه حسابداری سرمایه گذاری‌ها و الزامات افشای اطلاعات مربوط می‌پردازد. حسابداری سرمایه گذاری‌ها در کلیه واحد‌های تجاری باید مطابق الزامات این استاندارد، صورت بگیرد.

البته در استاندارد 15 حسابداری، نحوه حسابداری سرمایه گذاری در واحد‌های تجاری فرعی و وابسته در صورت‌های مالی تلفیقی تعیین نمی‌شود، بلکه در خصوص نحوه حسابداری این دسته سرمایه گذاری، در صورت‌های مالی واحد تجاری اصلی کاربرد دارد، مگر در مواردی که در استانداردهای حسابداری مربوط به سرمایه گذاری در واحد‌های تجاری فرعی و وابسته به نحوه عمل دیگری، ذکر شده باشد.

دانلود نمونه استاندارد 15 حسابداری pdf

این استاندارد در کلیه واحد‌های تجاری سرمایه گذاری، صرف نظر از ماهیت، درصد سرمایه گذاری و حجم فعالیت سرمایه گذاری، از جمله شرکت‌های تخصصی سرمایه گذاری کاربرد دارد.

استاندارد مذکور نحوه حسابداری سرمایه گذاری در واحد‌هایی که سرمایه گذار بر آن نفوذ یا کنترل موثر دارد را شامل نمی‌شود.

لازم به ذکر می‌باشد، که فایل دانلود نمونه استاندارد 15 حسابداری در انتهای مقاله جهت دانلود قرارداده شده است.

استاندارد 16 حسابداری

استاندارد 16 حسابداری با عنوان آثار “تغییر در نرخ ارز“ که در تاریخ 22/9/1391 توسط مجمع عمومی سازمان حسابرسی تصویب شده است، جایگزین استاندارد حسابداری شماره 16 قبلی با عنوان “تسعیر ارز“ ‌می‌باشد.

برای اطلاع از روش محاسبه نرخ تسعیر ارز و ثبت حسابداری آن می‌توانید به مقاله نرخ تسعیر ارز مراجعه نمایید. این استاندارد در خصوص صورت‌های مالی که دوره مالی آن‌ها از تاریخ 1/1/1391 و بعد آن شروع می‌شود، لازم الاجراست.

 دانلود نمونه استاندارد 16 حسابداری pdf

در یک واحد تجاری ممکن است برخی معاملات به ارز صورت بگیرند، یا واحد تجاری دارای عملیات خارجی باشد. همچنین ممکن است این واحد تجاری صورت‌های مالی خود را به ارز ارائه دهد.

هدف استاندارد 16 حسابداری، وضع چگونگی انعکاس معاملات ارزی و عملیات خارجی در صورت‌های مالی یک واحد تجاری و علاوه بر آن نحوه تسعیر صورت‌های مالی به واحد پول گزارشگری ‌می‌باشد.

موضوعات اصلی این استاندارد مربوط به این است، که از چه نرخی برای تسعیر استفاده شود و آثار تغییر در نرخ ارز، چگونه در صورت‌های مالی گزارش شود. لازم به ذکر می‌باشد که فایل دانلود نمونه استاندارد 16 حسابداری در انتهای مقاله جهت دانلود قرارداده شده است.

استاندارد 19 حسابداری

طبق استاندارد 19 حسابداری با عنوان ترکیب‌های تجاری، تمامی ترکیب‌های تجاری باید با استفاده از روش خرید به حساب گرفته شود. بنابراین واحد تحصیل کننده، دارایی‌ها و بدهی‌های قابل تشخیص واحد تحصیل شده را به ارزش منصفانه آن‌ها در تاریخ تحصیل شناسایی می‌کند. همچنین سرقفلی نیز شناسایی شده و مستهلک می‌شود و در خصوص آن آزمون کاهش ارزش نیز انجام می‌شود. واحد اموال و دارایی برای جلوگیری از کاهش ارزش اموال و حفظ ارزش ارزش دارایی و محاسبات مربوط به استهلاک از نرم افزار نگهداری و تعمیرات استفاده می‌کنند.

 دانلود نمونه استاندارد 19 حسابداری pdf

هدف استاندارد 19 حسابداری، تعیین الزامات مربوط به گزارشگری مالی ترکیب‌های تجاری است. این استاندارها باید هنگام گزارشگیری با استفاده از نرم افزار حسابداری شرکتی نیز لحاظ شود. فایل این استاندارد در انتهای مقاله قابل دانلود می‌باشد.

نمونه کدینگ حسابداری سازمان حسابرسی

در انتهای مقاله می‌توانید کدینگ حسابداری سازمان حسابرسی را از طریق فایل کدینگ حسابداری pdf دانلود کنید. همچنین می توانید از کدینگ حسابداری فرداد که برای انواع شرکت‌های تولیدی و خدماتی و… طراحی شده استفاده کنید.

نتیجه گیری

یکی از موارد کاربرد کدینگ در نرم افزارهای حسابداری و مالی است و نکته قابل توجه این است، که امروزه کسی به طور دستی اقدام به ثبت کدینگ حسابداری نمی‌کند، زیرا انواع نرم افزارها حتی نرم افزار حسابداری رایگان به خوبی و با خطای هر چه کمتر عملیات کدینگ را انجام ‌می‌دهند.

 در طراحی کدینگ حسابداری همواره باید به استانداردهای حسابداری توجه کرده و آن‌ها را در نظر گرفت. توجه به فعالیت شرکت، کنترل‌های داخلی و گزارشات مورد نیاز (درون سازمانی و برون سازمانی) نیز از موضوعات مهم در طراحی و تنظیم ساختار کدینگ ‌می‌باشند. در آخر شما عزیزان می توانید، سوالات و نظرات خود را از طریق ثبت دیدگاه با ما در میان بگذارید.