مهندسی نگهداری و تعمیرات به چه مهارت‌هایی نیاز دارد؟ در یک واحد صنعتی، تولیدی هر ساعت توقف در تولید، موجب کاهش کیفیت محصولات، کاهش تولید محصول، کاهش اعتبار برند و در نهایت کاهش سود می‌شود و علاوه بر این صنعت مورد نظر بازار کار خود را از دست خواهد داد که این امر به خصوص در صنایع بزرگ مانند فولاد و نفت و گاز بیشتر به چشم می‌آید. شرکت‌های بزرگ و صنعتی برای اینکه به توقف‌های ناخواسته دچار نشوند، طبق برنامه ریزی‌های انجام شده هر چند ماه یک بار، اقدام به توقف تولید و تعمیرات اساسی می‌کنند تا در طی فرآیند تولید با توقف ناگهانی مواجه نشوند و برای این منظور این صنایع از واحد نگهداری و تعمیرات یا مهندسی نگهداری و تعمیرات، بهره می‌برند. خواندن مقاله مهندسی نگهداری و تعمیرات را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟ مدیران مالی کارکنان واحد نگهداری و تعمیرات کارشناسان نگهداری و تعمیرات در این مقاله به مباحث زیر می پردازیم: مهندسی نگهداری و تعمیرات چیست؟ معرفی اصول و مفاهیم اصلیشرح وظایف کارشناس نگهداری و تعمیراتواحد نت چیست؟فرآیندهای نگهداری و تعمیرات در سازمان‌ها مهندسی نگهداری و تعمیرات چیست؟ معرفی اصول و مفاهیم اصلی مطالب مرتبط: نکات خرید نرم افزار PM معرفی 10 نرم افزار CMMS روش های نگهداری و تعمیرات کاربرد نرم افزار نگهداری و تعمیرات حفظ عملکرد صحیح و بهینه تجهیزات، ماشین‌آلات و سیستم‌ها در یک سازمان یا صنعت برای پایداری آن صنعت و همچنین حفظ تولید، الزامی است و برای این منظور در صنایع مهندسی نگهداری و تعمیرات راه اندازی شده است که وظیفه این واحد ارزیابی، تعمیر، سرویس و تعویض قطعات و تجهیزات است. هدف اصلی سیستم‌های مهندسی نگهداری و تعمیرات در صنایع به ویژه صنایع بزرگ و پیچیده، افزایش عمر مفید تجهیزات، کاهش خرابی‌های ناگهانی، کاهش هزینه‌های تعمیرات اضطراری و در نهایت افزایش بهره‌وری و جلوگیری از آسیب به اعتبار یک برند است. اهمیت مهندسی نگهداری و تعمیرات در صنایع مختلف یک صنعت تولیدی برای تولید محصولات و کالاهای خود باید ماشین آلات و تاسیسات سالم در اختیار داشته باشد و در صورتی که اجزایی از ماشین آلات و یا تاسیسات از کار بیفتد، تولید مختل خواهد شد؛ بنابراین برای اینکه روند تولید صنایع با مشکل مواجه نشود، مدیریت نگهداری و تعمیرات وارد عمل می‌شود. به عبارت دیگر مهندسی نگهداری و تعمیرات در عملکرد صنایع به ویژه صنایع تولیدی، نقش حیاتی دارد؛ زیرا صنایع در خصوص ماشین آلات خود سرمایه گذاری عظیمی انجام می‌دهند و از طرفی در صورت خرابی آن‌ها صنایع باید هزینه‌های زیادی متحمل شود، مهندسی نگهداری و تعمیرات با اقدامات به موقع اهمیت خود را در سازمان نشان می‌دهد. نقش مهندسی نگهداری و تعمیرات در بهبود کارآیی به طور کلی مهندسی نگهداری و تعمیرات اقدامات به موقعی را برنامه ریزی و انجام می‌دهد تا بتواند خرابی‌ها را کاهش و عمر مفید تجهیزات را افزایش دهد؛ یعنی باعث بهبود کارآیی صنایع می‌شود، برخی از نقش‌های کلیدی تعمیرات و نگهداری تجهیزات صنعتی که موجب افزایش کارآیی سیستم می‌شود را در تصویر زیر شرح داده‌ایم. مهندسی نگهداری و تعمیرات موجب کاهش هزینه و افزایش بهره وری می‌شود شرح وظایف کارشناس نگهداری و تعمیرات با توجه به تعاریف سیستم‌های مدیریت مهندسی نگهداری و تعمیرات که در مطالب قبل آمده است، می‌توان به شرح وظایف کارشناس نگهداری و تعمیرات پی برد؛ از جمله این وظایف به مواردی همچون نصب تجهیزات مختلف، تشخیص خرابی ماشین آلات و در نهایت تعمیر تجهیزات معیوب و بازگردانی به آن‌ها به حالت عملیاتی است و به صورت خلاصه شرح وظایف کارشناس نگهداری و تعمیرات شامل موارد زیر می‌باشد: اطمینان از کارکرد بهینه ماشین‌آلات، سیستم‌ها، زیرساخت‌ها و تجهیزات با حداقل زمان خرابی نظارت بر ممیزی‌های فرآیند نگهداری و تعمیرات تشخیص عیوب و مشکلات و رفع عیوب اجرای برنامه‌های نگهداری و تعمیرات برنامه‌ریزی‌شده متناسب با ماشین آلات موجود تدوین خط و مشی نگهداری و تعمیرات آموزش کارکنان در رابطه با روش‌های کار با تجهیزات پیش‌بینی و برنامه‌ریزی با هدف بازسازی و ارتقاء ماشین آلات و سیستم‌ها همکاری با مدیریت نگهداری و تعمیرات و سایر مدیران سازمان مهارت‌های مورد نیاز برای یک کارشناس نگهداری و تعمیرات برای فعالیت در هر زمینه کاری نیاز به آموزش، تخصص و تجربه است، در رابطه با کارشناس نگهداری و تعمیرات نیز باید ابتدا شخص متقاضی در رشته‌های مهندسی مانند مکانیک، عمران، برق و صنایع تحصیل کرده باشد و بعد از اتمام دوران تحصیلات کارآموزی نزد کارشناسان با سابقه الزامی است. علاوه بر کارآموزی در حوزه تعمیرات و نگهداری داشتن مدارک و گواهینامه دوره‌های علمی مانند دوره‌های مربوط به مهندس کیفیت، دوره‌های مربوط به تولید، دوره‌های مدیریت پروژه و دوره‌های مرتبط با مهندسی قابلیت اطمینان نیز می‌تواند موثر باشد، به طور کلی مهارت‌های مورد نیاز برای یک کارشناس نگهداری و تعمیرات را در گزینه‌های زیر نام برده‌ایم: مهارت آموزشی مهارت حل مسئله مهارت مربوط به دقت و تمرکز بر جزئیات مهارت فنی مهارت کار گروهی و ارتباطی ویژگی‌های یک کارشناس نگهداری و تعمیرات موفق زمانی یک کارشناس تعمیر و نگهداری، در زمینه کاری خود موفق می‌شود که آموزش پذیر بوده و توانایی حل مسئله داشته باشد؛ لازم است که آن شخص نسبت به محیط کاری خود بی تفاوت نباشد و ارتباط خوبی با سایر اعضای گروه و همچنین کارکنان سازمان داشته باشد. به طور کلی وظیفه شناسی، آموزش پذیری و انجام دقیق مسئولیت‌ها از ویژگی‌های یک کارشناس نگهداری و تعمیرات موفق است. واحد نت چیست؟ واحد نت به مدیریت تمام فرآیندهای نگهداری و تعمیرات شامل ارزیابی، سرویس ماشین آلات و تجهیزات، جابجایی قطعات و تجهیزات گفته می‌شود و به طور کلی واحد نت عملیات و فعالیت‌هایی را انجام می‌دهد که در راستای سالم و مرتب نگاه داشتن تجهیزات کار مورد استفاده قرار می‌گیرد. نکته بخش‌های اصلی واحد نت شامل 4 مورد زیر می‌باشد: مهندسی نگهداری و تعمیرات برنامه‌ریزی نت امور اجرایی نت انبار قطعات یدکی نقش واحد نت در سازمان‌ها واحد نت در یک سازمان حفاظت و نگهداری از سرمایه‌های موجود مانند دستگاه‌ها، ماشین آلات و تجهیزات است، این واحد باید بتواند برنامه ریزی دقیق و مدونی داشته باشد تا ضمن افزایش بهره وری ماشین آلات، نسبت به کاهش هزینه‌های سازمان در رابطه با خرید ماشین آلات جدید کمک کند. وظایف و ساختار واحد نت در شرکت‌ها واحد نت در صنایع وظایفی بر عهده دارد که انجام این وظایف توسط کارشناسان و مدیران نت منجر به کاهش هزینه‌ها و نگهداری ماشین آلات می‌شود، از جمله وظایف کلیدی کارشناس نت به موارد زیر می‌توانیم اشاره کنیم: ردیف وظایف و ساختار واحد نت در مهندسی نگهداری و تعمیرات 1 ایجاد یک سازمان مجهز و متناسب با اهداف نت 2 همکاری با واحد تولید در خصوص انتخاب و خرید ماشین آلات تولیدی 3 تعیین مشخصات، انتخاب، نصب و راه اندازی و راهبری تجهیزات 4 کنترل نحوه بهره برداری از ماشین آلات و تجهیزات 5 تامین خدمات مشاوره فنی برای بهره برداری از تجهیزات 6 در نظر داشتن اصول ایمنی برای کارکنان 7 رعایت اصول استاندارد سازی ماشین آلات، قطعات یدکی و مواد مصرفی تولید 8 ایجاد پویایی در سیستم متکی بر تنظیم و بهسازی روش‌ها، سیاست‌ها، امکانات فیزیکی و نیروی انسانی ساختار واحد نت یا مهندسی نگهداری و تعمیرات معمولا به صورت سلسله مراتب است، این ساختار شامل مدیر نت، سرپرست‌ها (با توجه به حجم و نوع فعالیت شرکت تعداد سرپرست‌ها متفاوت است)، کارشناس نت، تکنسین‌های نگهداری و تعمیرات است. نحوه عملکرد واحد نت در بهبود نگهداری و تعمیرات واحد نت ضمن اجرای برنامه‌های نگهداری پیشگیرانه و تعمیرات اضطراری برنامه ریزی شده، در حفظ کارآیی ماشین آلات و تجهیزات و همچنین افزایش طول عمر مفید آن‌ها نقش کلیدی در صنعت دارد و به طور خلاصه عملکرد واحد نت در بهبود نگهداری و تعمیرات شامل موارد زیر می‌باشد: حفظ و نگهداری تجهیزات اجرای تعمیرات برنامه‌ریزی نگهداری کنترل هزینه‌ها نظارت و پیگیری بهبود مستمر مدیریت سفارش کار و موجودی یکی از مشکلات مهم مهندسی نگهداری و تعمیرات کمبود بودجه مالی می‌باشد فرآیندهای نگهداری و تعمیرات در سازمان‌ها مجموعه‌ای از فعالیت‌ها و اقداماتی که انجام می‌شود تا تجهیزات، سیستم‌ها و ماشین آلات موجود در شرکت ضمن حفظ شدن، عملکرد بهتری ارائه بدهند به عنوان فرآیندهای نگهداری و تعمیرات در سازمان‌ها یا مهندسی نگهداری و تعمیرات شناخته می‌شوند، انواع فرآیندهای نگهداری و تعمیرات را در موارد زیر نام برده‌ایم: نگهداری پیشگیرانه نگهداری اصلاحی نگهداری مبتنی بر شرایط نگهداری پیش‌بینانه نقش نگهداری پیشگیرانه در کاهش هزینه‌ها سوالی که پیش می‌آید این است که نگهداری پیشگیرانه چگونه در کاهش هزینه‌ها کمک می‌کند؟ در پاسخ به این پرسش باید گفت که نگهداری پیشگیرانه منجر به کاهش خرابی‌های ناگهانی و تعمیرات اضطراری، افزایش عمر مفید تجهیزات، کاهش هزینه‌های مواد و قطعات اولیه و بهبود ایمنی می‌شود که همین امر منجر به کاهش هزینه‌های شرکت می‌شود. سیستم‌های مدیریت نگهداری و تعمیرات سازندگان و طراحان نرم افزار برای مدیریت و بهینه‌سازی فرآیندهای نگهداری و تعمیرات در سازمان‌ها یا تعمیرات و نگهداری تجهیزات صنعتی، نرم افزار CMMS یا سیستم‌های مدیریت نگهداری و تعمیرات طراحی کرده‌اند. با کمک نرم افزار نگهداری و تعمیرات یا همان نرم افزار سیستم‌های مدیریت نگهداری و تعمیرات، برنامه‌ریزی و نظارت بر تعمیرات پیشگیرانه، بازرسی تجهیزات و کنترل فعالیت‌های نگهداری انجام می‌شود. اهمیت نگهداری و تعمیرات در تجهیزات صنعتی خرابی ناگهانی تجهیزات به علت زمانبر بودن آن برای تعمیرات و یا جایگزینی منجر به از دست رفتن زمان تولید می‌شود؛ بنابراین نگهداری مناسب تجهیزات و همچنین تعمیرات دوره‌ای منجر به بهبود کارآیی تجهیزات و ماشین آلات می‌گردد و به طور کلی در خصوص اهمیت نگهداری و تعمیرات در تجهیزات صنعتی منجر به به موارد زیر می‌توان اشاره کرد: حداقل شدن مدت زمان خرابی تجهیزات افزایش ایمنی عملیاتی افزایش عمر مفید ماشین‌آلات افزایش بهره‌وری و کیفیت تولید نکته هر چند نگهداری و تعمیرات مزایای زیادی برای شرکت دارد و لازم است که این امر به صورت جدی در نظر گرفته شود، اما نگهداری و تعمیرات معایبی مانند هزینه‌های اضافی، بهره وری از دست رفته، خطر ایمنی احتمالی نیز دارد؛ بنابراین لازم است که فرآیند نگهداری و تعمیرات به صورت آگاهانه و با برنامه ریزی کامل و توسط متخصصان صورت بگیرد. نقش کارشناس نت در بهینه سازی فرآیندها با توجه به اهمیت نت در صنایع، برای اجرای دقیق آن لازم است که سازمان از کارشناس نت خبره و کاربلد بهره‌مند باشد؛ زیرا در صورتی که تمامی فرآیندها به صورت برنامه ریزی شده ابلاغ شود؛ اما کارشناس نت نتواند وظایف خود را به درستی انجام دهد، در نتیجه سازمان نمی‌تواند به اهداف خود دست یابد. چطور یک کارشناس نگهداری و تعمیرات می‌تواند از وقوع خرابی‌ها جلوگیری کند؟ نقش مهندسی نگهداری و تعمیرات انکار ناپذیر است و این نقش توسط کارشناس نگهداری و تعمیرات اجرا می‌شود؛ بنابراین یک کارشناس نگهداری و تعمیرات برای اینکه وظایف خود را به درستی انجام دهد تا از وقوع خرابی‌ها جلوگیری کند باید برنامه مدونی به شرح موارد زیر داشته باشد: برنامه نگهداری و تعمیرات تهیه نماید. از فناوری‌های موجود (مانند نرم افزار erp و نرم افزار erp ابری) استفاده کند. نسبت به آموزش تکنسین‌های نگهداری و تعمیرات اقدام کند. ایمنی را در اولویت قرار داده و آن را به کارگران به خصوص افراد درگیر با ماشین آلات آموزش بدهد. سوابق و داده‌های مربوطه را نگهداری و ذخیره کند. یک حلقه بازخورد ایجاد کرده و از آن در جهت بهبود برنامه های آتی استفاده نماید. در مهندسی نگهداری و تعمیرات زمانی که یک کارشناس نگهداری و تعمیرات بخواهد از وقوع خرابی‌ها جلوگیری کند تا عمر مفید تجهیزات و ماشین آلات افزایش پیدا کند، باید نسبت به اجرای نگهداری پیشگیرانه، تحلیل وضعیت تجهیزات و پیش‌بینی خرابی‌ها اقدام کند. ارزیابی عملکرد سیستم‌های نگهداری و تعمیرات توسط کارشناسان نت شناخت وضعیت فعلی سازمان مطابق با استانداردهای حوزه مدیریت نگهداری و برنامه ریزی، برای بهبود وضعیت مدیریت نگهداری و تعمیرات سازمان لازم است و برای کسب این شناخت، باید ارزیابی عملکرد سیستم‌های نگهداری و تعمیرات توسط کارشناسان نت انجام شود. برای ارزیابی ذکر شده باید حوزه‌های زیر براساس چک لیست‌ها و سیستم امتیازدهی استاندارد مورد بررسی قرار گیرند: ساختار سازمانی واحد نگهداری و تعمیرات آموزش و مهارت پرسنل واحد فنی (مکانیک، برق، ابزاردقیق، تاسیسات) برنامه ریزی نگهداری و تعمیرات (پیشگیرانه، پیش بینانه – پایش وضعیت) مدیریت ابزار کارگاه تعمیراتی نرم افزار نت یا مدیریت اطلاعات فنی انبار قطعات یدکی شاخص های کلید عملکرد نت گردش کار فعالیت های نگهداری و تعمیرات نتیجه گیری هر سازمان صنعتی در جستجوی راهی برای جلوگیری از کاهش هزینه‌ها، افزایش بهره‌وری و افزایش طول عمر تجهیزات و ماشین آلات صنعتی است و در صنایع بزرگ و پیچیده از جمله صنایع نفت و گاز، این امر مهم بر عهده واحد مهندسی نگهداری و تعمیرات گذاشته شده است. در مقاله‌ای که خواندید سعی داشتیم موارد و مفاهیم مهم و ضروری مهندسی نگهداری و تعمیرات را شرح دهیم و توضیح دهیم که برای کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره وری در نرم افزار بهای تمام شده چگونه باید اقدام کنید، در انتها اگر سوال و یا پیشنهادی دارید می‌توانید از طریق دیدگاه با ما در میان بگذارید.
